Model działań społeczno-obywatelskich zaproponowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej

Model przygotowano na podstawie doświadczeń Centrum Edukacji Obywatelskiej, m.in. z obecnie prowadzonym programem „Młody obywatel”.

Działanie społeczno-obywatelskie jest szczególnym projektem edukacyjnym, w którym wybór problemu może być dokonany przez samych uczniów. Rolą nauczyciela opiekuna jest wspieranie uczniów w zespołowym działaniu, wskazanie sposobów diagnozowania problemu oraz ułatwienie kontaktów z instytucjami, których praca wiąże się z problemem wybranym przez uczniów. Opiekunem projektu społeczno-obywatelskiego może zostać wychowawca klasowy, opiekun samorządu uczniowskiego i nauczyciel wiedzy o społeczeństwie.

Działanie społeczno-obywatelskie polega na podjęciu przez grupę uczniów decyzji o zaangażowaniu się w problem dotyczący własnej społeczności, który uznają za ważny i możliwy przez nich do rozwiązania, zbadanie go, poszukanie możliwych rozwiązań, a następnie przeprowadzenie działania zmierzającego do jego rozwiązania lub ograniczenia jego dotkliwości. Zadaniem uczniów może być także przekazanie władzom samorządowym informacji na temat badanego problemu oraz zachęcenie ich do wprowadzenia proponowanych zmian w życie.

Projekty społeczno-obywatelskie mogą być także prowadzone przez samorząd uczniowski. Mogą one dotyczyć spaw społeczności lokalnej, ale mogą także wynikać z inicjatywy uczniów, chcących urozmaicić i wzbogacić życie szkolne lub lepiej zapewnić realizację praw ucznia.

Pracując nad wybranym problemem, zespół uczniów tworzy dokumentację, w której gromadzi zarówno notatki ze swoich spotkań, spostrzeżenia, jak i informacje i dokumenty zbierane na kolejnych etapach własnej pracy.

Lokalny projekt społeczno-obywatelski może być realizowany w kolejnych krokach (etapach):

Krok 1: Wybór problemu