V edycję konkursu objął patronatem
Portal ngo.pl


Co współpraca z organizacją daje administracji szkolnej?

Podstawa programowa mówi, że celem kształcenia ogólnego jest nie tylko przyswojenie przez uczniów określonego zasobu wiadomości i zdobycie umiejętności wykorzystania tych wiadomości, ale również kształtowanie umiejętności warunkujących sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Wśród najważniejszych umiejętności wymienia zaś oprócz czytania, myślenia matematycznego, myślenia naukowego, umiejętności komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych, umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiamiumiejętności informacyjnymi i komunikacyjnymi, wreszcie umiejętność pracy zespołowej.

Trudno sobie wyobrazić "sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie" bez świadomości jak wielką rolę odgrywają w nim organizacje pozarządowe tzw. "trzeci sektor". Uczniowie zamknięci w czterech ścianach klasy, często nie mają świadomości, jak wiele zadań wykonują lokalne organizacje społeczne, jak ważna jest ich rola w lokalnych (i nie tylko) działaniach. Żeby to zobaczyli szkoła umożliwia im poznanie pracy tych organizacji poprzez wspólne działania.

Gdy próbujemy rozmawiać o kształceniu umiejętności, większość nauczycieli jest zgodna, że z nauką czytania i myślenia szkoła jest w stanie poradzić sobie samodzielnie (choć może nie należy tego uważać za pewnik), przy językach obcych zdania są podzielone, natomiast praca zespołowa to już dla wielu osób "czarna magia". Szczególnie, że ciągle jeszcze wielu nauczycieli wykorzystuje metody oparte na rywalizacji, a nie współpracy, więc wspólna praca wymaga dodatkowo przełamania stereotypów.

Wiele szkół świadomych tego problemu, nawiązuje sporadyczną lub stałą współpracę z różnymi organizacjami lokalnymi, aby jak najlepiej kształcić umiejętność współpracy w zespole, a jednocześnie rozwijać poczucie solidarności społecznej. Projekty realizowane wspólnie z organizacjami lokalnymi są ciekawsze, bardziej angażują uczniów, lepiej odpowiadają na potrzeby środowiska.

Szkolny Klub Wolontariusza współpracujący, na co dzień (nie od akcji do akcji) z organizacjami społecznymi i charytatywnymi nie tylko otwiera społeczność szkolną na problemy ludzi biednych, starszych, chorych, ale również buduje prestiż szkoły w środowisku lokalnym. O tym, że również rozwija umiejętność pracy w zespole mało kto pamięta. piornik

Współpraca z PCK w szkoleniach udzielania pierwszej pomocy, nie tylko uświadamia uczniom wagę i potrzebę natychmiastowej resuscytacji, ale oswaja ich z zagrożeniami dnia codziennego, uświadamia konieczność i potrzebę wspólnych działań nie tylko w sytuacji zagrożenia. 

Kształcenie umiejętności "komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych" wydaje się być proste - trzeba nauczyć czytać, pisać, mówić. Tylko tak często słyszymy, że uczniowie nie czytają, niechętnie wypowiadają się, nie potrafią pisać, nie uczą się języków obcych, bo "po co?". Udział szkoły w projektach międzynarodowych jest szansą pokazania "po co". Trzeba "tylko" znaleźć program, organizację, szkołę, która będzie chciała wziąć wraz z nami udział w takim projekcie i być przygotowanym na różne, często zupełnie niespodziewane wyzwania.

Wielu dorosłych uważa, że uczniów nie trzeba uczyć "posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi", bo akurat komputer i komunikatory znają świetnie. Niestety to, że dziecko spędza przed komputerem wiele czasu, nie oznacza, że powinno iść do klasy informatycznej. Przekonało się o tym wielu rodziców i wiele szkół, które zaczęły pytać o znajomość konkretnych programów czy języków programowania. ict

Z wieloma aspektami tej umiejętności szkoła może sobie poradzić: zapoznać z programami, zaproponować lepsze komunikatory czy programy ogólnodostępne; ale są też takie pola, w których jest bezradna - szczególnie te związane z możliwością uzależnienia czy spotkania w sieci treści i osób mogących stanowić zagrożenie. Mało jest nauczycieli, którzy mogą być dla ucznia autorytetem w sprawach związanych z komputerami i siecią. Ale nawet tych nauczycieli spotka, co najwyżej wzruszenie ramion, gdy zaczną mówić o zagrożeniach, czyhających w sieci na użytkowników. A już na pewno wypowiedzi osób dorosłych, dla których komputer jest, co najwyżej narzędziem pracy, mogą wywołać po prostu śmiech. Tutaj naprawdę warto sięgnąć po pomoc organizacji pozarządowych, zajmujących się podobnymi problemami, bo szkoła sama nie ma szans.

Kolejna przyczyna, zachęcająca do rozwijania współpracy szkoły z organizacjami pozarządowymi jest bardzo prozaiczna - pieniądze. Często szkoła chciałaby wspierać swoich uczniów w rozwoju, proponować ciekawe zajęcia, warsztaty, itp., ale zwyczajnie potrzebuje na to środków. Pieniądze są potrzebne i przy szkoleniu wolontariuszy, i przy wymianie międzynarodowej. Większość konkursów grantowych w sferze edukacji i wychowania jest skierowana do organów liczenieprowadzących lub organizacji pozarządowych. Szkoła, jako taka, nie może w nich uczestniczyć. Prawdą jest, że są organy wspierające swoje szkoły w poszukiwaniu dodatkowych środków, poprzez składanie projektów przygotowanych przez szkolę, czy nagradzanie dyrektorów i nauczycieli za zdobycie dodatkowych środków, ale niestety nie jest to norma. Poza tym są konkursy, gdzie jest jasno powiedziane, że wnioskodawca można zgłosić tylko jeden wniosek, a co robić, gdy chętnych szkół jest kilka? Projekty wspólne szkoły i współpracującej z nią organizacji wydaja się być najlepszym rozwiązaniem. Wspólne przygotowanie wniosku, sprzyja lepszemu zrozumieniu potrzeb uczniów, jasnemu wyznaczaniu obowiązków obu stron. Zaś wspólna realizacja projektów (często również takich, na które nie udało się zdobyć dodatkowych środków) realizuje cele i kształtuje umiejętności, które są uważane za niezbędne we współczesnym społeczeństwie (a o których mówi również podstawa programowa). Dlatego wielu dyrektorów i nauczycieli rozgląda się w swoim środowisku, szukając partnerów do współpracy wśród lokalnych organizacji.

Warto też pamiętać, ze współpraca szkoły z organizacjami pozarządowymi nie tylko pozwala lepiej kształcić umiejętność pracy zespołowej, ale znacznie poszerza ofertę edukacyjną szkoły i buduje jej pozytywny wizerunek w środowisku lokalnym.

Autorka tekstu Ewa Bracha – wicedyrektor i nauczycielka matematyki w Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II w Świdniku. Współzałożycielka oraz członkini władz kilku organizacji pozarządowych. Była Naczelniczka Organizacji Harcerek ZHR.

Od 1993 roku stała współpracowniczka Fundacji Edukacja dla Demokracji (trenerka, przewodnicząca Rady Programowej, koordynatorka programów międzynarodowych). Autorka programów szkoleniowych oraz publikacji poświęconych edukacji obywatelskiej i pracy organizacji pozarządowych. Przeprowadziła ponad 300 warsztatów w Polsce, Europie Wschodniej, na Kaukazie, Azji Centralnej i Mongolii.

Większość zdjęć została wykonana w IV LO im. im. gen. S. Grota Roweckiego w Piotrkowie Trybunalskim.

"Otwarta Szkoła" - konkurs
Ministerstwa Edukacji Narodowej

Ministerstwo Edukacji Narodowej


Operator V edycji Konkursu
w roku 2013

Fundacja Edukacja dla Demokracji

samorzad

© Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2011, 2013 © Fundacja Edukacja dla Demokracji, 2011, 2013
Użytkowanie witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookies. Szczegółowe informacje w
Materiały publikowane w serwisie, w szczególności teksty, grafiki, zdjęcia, rysunki, utwory muzyczne, filmy, prezentacje i inne materiały dostępne w serwisie stanowią utwory chronione prawem autorskim. Korzystanie z tych materiałów jest możliwe wyłącznie w granicach dozwolonego użytku określonego przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, ze zm.), w szczególności przez instytucje oświatowe i szkoły w zakresie określonym w art. 27 i 28 tej ustawy.